भिडियो हेर्न यहाँ तल क्लिक गर्नुहोस

आश्विन २८, २०७२-
भूकम्पपछि बन्द रसुवाको
केरुङ नाका बिहीबार (आज) देखि
सञ्चालन हुने भएको छ। चीनतर्फको
सडकमा बढी क्षति भएकाले मर्मत हुन
नसक्दा नाकाबाट व्यापारिक
कारोबार ठप्प भएको थियो।
नेपालतिरको सडक महिनाअघि नै
सञ्चालन भए पनि केरुङको भागमा बढी
अवरोध भएकाले चिनियाँ पक्षले नाका
खोल्न सकेको थिएन। ‘सडक दुरुस्त भएपछि
खोल्ने भएको हो,’ रसुवाका प्रमुख
जिल्ला अधिकारी शिवराम गेलालले
भने, ‘अब तत्कालका लागि समस्या छैन।’
दक्षिणी नाका बन्द भएपछि वैकल्पिक
मार्गका रूपमा चर्चा कमाएको केरुङ
नाका खोल्न स्थानीयले दबाब दिँदै
आएका थिए। नाकाबाट १० किमि
टाढा चिनियॉ भूभागमा तातोपानी
र ठोङसामा भूकम्प पछिको वर्षाले ठूलो
पहिरो गएको थियो।
केरुङ नाकाको सडक चीनले सिमेन्ट
ढलान गरेर बनाएको छ। नाका खुल्ने
भएपछि चीनको व्यापारिक सहर
गोन्जाउबाट सामान आयातका लागि
निर्यातकर्ता ट्रान्पोर्ट कम्पनीहरूलाई
तयारी अवस्थामा राखिएको छ।
रसुवागढीमा अध्यागमन, भन्सार,
क्वारेन्टाइनलगायतका सरकारी
कार्यालय नाकाभन्दा डेढ किलोमिटर
वर स्थापना गरिसकिएको छ।
त्यस्तै टिमुरेमा प्रहरी चौकी
राखिएको छ। तातोपानीको
तुलनामा नाका छोटो र सहज हुने
व्यापारीहरू बताउँछन्। सिन्धुपाल्चोक
उद्योग वाणिज्य संघका उपाध्यक्ष
दोर्जे लामाका अनुसार केरुङ नाकाबाट
कारोबार सञ्चालन भएमा चिनियाँ
बजारबाट स्याउका कन्टेनर साताभित्र
राजधानी ल्याउन सकिन्छ। ‘अन्य
सामान भने तत्काल आयात हुन सक्दैन,’
उनले भने, ‘समान अर्डर, लोड र ढुवानी
प्रक्रियामा केही समय लाग्न सक्छ।’
२०१४ डिसेम्बरदेखि चीनले रसुवागढीलाई
तातोपानी नाकासरह बेजिङसम्मको
व्यापारिक पहुँच पुर्याउने योजनाअनुरूप
नाका सञ्चालनमा ल्याइएको थियो।
नाका सञ्चालन गरेपछि व्यापार बढ्दै
गएको थियो। तातोपानीका
व्यापारी पनि त्यतै जान थालेका
थिए। अब चीन प्रवेश पास, चिनियाँका
लागि नेपाल आगमन (अन अराइभल
भिसा) र उता जान प्रवेश पासको
सुरुवात गरिने भएको छ।
चीनसँग जोडिएको प्रमुख व्यापारिक
नाका तातोपानी भूकम्पछि पूर्ण रूपमा
बन्द छ। दुवै नाका बन्द भएपछि व्यापार
छ महिनादेखि ठप्प छ। व्यवसायीले
दसैंका सामान आयात गर्न पाएनन्।
तातो नेपाल हिमालय सीमापार
वाणिज्य संघका उपाध्यक्ष अशोककुमार
श्रेष्ठका अनुसार दुवै नाका बन्द हुँदा
दसैंका सबैजसो सामान नेपाल भित्रन
पाएको छैन। ‘हामीले दुवै नाका खोल्न
पटकपटक माग गर्दै आयौं,’ उनले भने, ‘एउटै
मात्र खुल्दा पनि व्यवसायीले राहत
महसुस गरेका छन्।’ तातोपानी
नाकाबाट पनि कारोबार सञ्चालन
गर्नुपर्ने बताए।
तातोपानीको दुवैतर्फको सडक
सञ्चालन भइसके पनि व्यापार सञ्चालन
अन्योल छ। भूकम्प अगावै खासा
ल्याइएका ५ सय कन्टेनर सामान अझै
नेपाल भित्रन सकेको छैन। रसुवा
नाकामा पनि भूकम्प अघिकै दुई कन्टेनर
सामान उतै छ। भारतले अघोषित
नाकाबन्दी लगाएपछि पेट्रोलियम
पदार्थसमेत ल्याउने विकल्प खोज्न
थालेपछि तातोपानी जोड्ने सडकको
पहिरो रातारात हटाएर यातायात
सञ्चालन गरिएको थियो।
नेपालतर्फको सडक सञ्चालन भएको दुई
साता बिते पनि चीनले खासा
प्रशासन नखोल्दा व्यापार सञ्चालन
हुन सकेको छैन। नाका सञ्चालन गर्न
शनिबार तिब्बतको सिगात्सेमा गर्ने
भनिएको सीमा क्षेत्रका भन्सार
अधिकारीको बैठक चिनियाँ पक्षले रद्द
गरेको थियो। यसपछि यो नाकाबाट
व्यापार सञ्चालन हुने नहुने अन्योल
बढेको छ। नाका सञ्चालन गर्न नेपालतर्फ
भने भन्सार, अध्यागमन, प्रहरीलगायत
सरकारी कार्यालय पहिलेकै स्थानमा
पुन:स्थापना गरिसकिएको छ।