भिडियो हेर्न यहाँ तल क्लिक गर्नुहोस

एजेन्सी– बेलायतीहरुले जब भारतमा शासन गर्न थाले
तिनीहरुले भारतबाट जसरी भए पनि आय गर्ने सोच
बनाएका थिए । त्यो शासन क्रुर र भारतीयहरुप्रति
अलिकति पनि सहानुभूति जगाउने खालको थिएन ।
ब्रिटिस राज हुञ्जेल भारतमा अनगिन्ती अनिकाल
परे । वर्षात नहुँदा सुख्खाको कारण सिर्जना हुने
अनिकालले सबैभन्दा बढी प्रभाव चाहिँ बंगालमा
पार्यो । सन १७७० मा पहिलो अनिकाल देखियो ।
त्यसपछि १७८३ , १८६६, १८७३, १८९२, १८९७ र १९४३–४४
मा घातक अनिकालको सामना भारतीयहरुले गरे ।
ब्रिटिस राज अघि जब अनिकाल देखा पथ्र्यो,
त्यसबेलाका राजाहरुले तुरुन्तै त्यस्ता समस्याको
समाधान गर्न पहल गर्थे । ब्रिटिस राज सुरु भएपछि
प्राकृतिक स्रोत साधनहरुलाई बेलायतीहरुले आफ्नो
फाइदाको लागि प्रयोग गरे । जसका कारण समयमा
वर्षा हुन छाड्यो, त्यहि कारण अनिकाल उत्पन्न
हुन्थ्यो । सुख्खासँग जुध्न ब्रिटिसहरुले केही त गर्थे, तर
उनीहरु भारतबाट हुने आयमा आएको अवरोधका कारण
धेरै क्रुद्ध हुन्थे ।
१७७० को पहिलो अनिकालले निर्ममतापूर्वक धेरैको
ज्यान लियो । मानिसहरु खान नपाएकै कारण मरे ।
१७६९ मा सुरु भएको अनिकालले १७७३ सम्म धेरैको ज्यान
लिएको बताइन्छ । यो अनिकालले करिब १ करोड
मानिसलाई मृत्युको मुखमा पुर्यायो । बंगालमा
उत्पन्न यो अनिकालले एक तीहाई जनसंख्या कम
गरिदियो । जोन फिस्केको ‘द अनसिन वल्र्ड’मा
यसबारे उल्लेख छ । १७७० को बंगलाको अनिकाल १४ औ
शताब्दीको यूरोपको प्लेग भन्दा पनि घातक रहेको
सो पुस्तकमा उल्लेख छ । मुगल राज हुञ्जेल किसानले
आफ्नो उब्जनीको १०–१५ प्रतिशत कर सरकारलाई
बुझाउनु पथ्र्यो । त्यो कर बुझाउनको मतलव भविष्यमा
आइपर्ने समस्याको समाधान राज्यले गर्ने भन्ने
बुझिन्थ्यो ।
e१७६५ मा अलहवादले इस्ट इन्डिया कम्पनीसँग एक
सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्यो । मुगल सम्राट शाह
अलाम द्धितियसँग भएको सो सम्झौतापछि इस्ट
इन्डियाले नै कर संकलन गर्ने अधिकार प्राप्त गर्यो ।
त्यसपछि इस्ट इन्डियाले ५० प्रतिशतसम्म कर वृद्धि
गर्यो । तर पनि किसानहरुले आफूहरुले बुझाएको कर
आफ्नै शासकलाई जान्छ ठानेर उब्जनी बुझाइरहे । ५०
प्रतिशत उब्जनी सरकारलाई बुझाउनु परेपछि
किसानहरुको जीवन प्रभावित भयो । हजारौं
मानिसहरु बाँच्नका लागि अन्यत्र लागे । धेरै
मानिसहरु खान नपाएर मरे । जसले बंगाल छाडेनन् ती
धेरैजसो मरे । खेतिका लागि छुट्टयाइएको जमिन
छाडेर धेरै हिँडे । तिरहुत, चम्पारन र बेठिया पनि
नराम्रोसँग प्रभावित भए ।
त्यसपछि इस्ट इन्डिया कम्पनीले अनिकालमा मरेका
मानिसका परिवारलाई क्षतिपूर्ति दिन भनेर फेरि
भूमिकरमा ६० प्रतिशत वृद्धि गर्यो । जीवित
किसानहरुले ब्रिटिस राजको लागि दोब्बर कर तिर्नु
पर्ने भयो । यसो गर्नुको कारण चाहिँ बेलायतीहरुले
आफ्नो आय नघटाउने उपाय थियो । त्यो बेला
भारतीयहरुले मकै, गहुँ तरकारी उब्जाउ गर्थे । ब्रिटिस
शासकहरुले नगदे बाली लगाउन उर्दी जारी गरे । ती
बालीको मूल्य राम्रो आउने भन्दै बाली परिवर्तन गर्न
लगाए । त्यसो गर्न लगाएर बेलायतीहरुले सन १७६८ मा
भन्दा बढी आय अनिकाल लागेकै वर्ष १७७१ मा प्राप्त
गरे । बेलायती शासकले आफ्नो नाफाका लागि
बालि परिवर्तन गर्न लगाएको तथ्य बंगालीहरुले बुझ्न
सकेनन् । सन १७७१ को अनिकाल पछि सन १९४३ को
अनिकालले ३० लाख मानिसहरु मरे । त्यसबेला
बाँच्नकालागि मानिसहरु घाँस र मान्छेकै मासु पनि
खाएको बताइन्छ ।
त्यसबेलाका बेलायती प्रधानमन्त्री विन्स्टन
चर्चिलले भारत जान लागेको औषधि र खाद्यसामग्री
सुविधा सम्पन्न यूरोपका सैनिकहरुलाई पठाए । जब
भारत सरकारले अनिकालले छटपटाएका मानिसहरुको
फोटो चर्चिललाई पठायो, त्यसपछि उनले भने,‘उसो
भए गान्धी अहिलेसम्म किन मरेको छैन ? ’